Viêt kiều trong mùa dịch

Blog về các nẻo đường Việt Nam mà năm nay thì ngăn sông cấm chợ không thể về được, nên đặc biệt trong cơn dịch cúm mà ảnh hưỡng toàn cầu chưa từng có em phá lệ dùng thông tin một vài khía cạnh xã hội, đời sống tại nơi em ở; thì cũng là về đồng bào ta thôi. Dưới đây là video em vừa quay ngày 26 tháng 3, 2020.

Clip này quay với thiết bị GoPro gắn trên xe, lái đi qua khu đồng hương ta sinh sống trong hạt Orange, bang Cali. Dưới con mắt người quen thuộc thì có thể nhận biết sự khác biệt với "thời bình thường", không có dịch, nhưng với ai chưa quen có thể không thấy gì đáng cho là lạ. Thí dụ có những con đường ở nhiều địa phương Mỹ mà ngày bình thường mật độ xe cô và người bộ hành ngoài đường cũng tương tự. Em có chú thích trong clip về vấn đề này.

Thực tế thì ngoài việc thông tin về đời sống người Việt trong mùa dịch, video này với nhiều bạn đọc mang tính chất "du lịch" tại chổ là chính: video cho xem không gian sinh sống bà con người Việt tại Mỹ.

Vào đầu tuần nay mỗi nhà trong nước đều nhận được 1 bưu thiếp từ văn phòng Lãnh tụ và cơ quan dịch tể CDC, nội dung cảnh báo và khuyến cáo nhiều chi tiết hầu trấn an và giáo dục quần chúng đối phó với tình hình dich bệnh lây lan. Em ở đây cũng lâu lắm rồi, chưa sống qua trương hợp nào nhà nước trung ương (chính phủ liên bang) trực tiếp nhúng tay vào đời sống của dân chúng như thế này.

Hai trang tấm bưu thiếp 6x4 nhận qua bưu điện ngày 23 tháng 3, 2020 trong thùng thư mọi địa chỉ trên lãnh thổ Hoa Kỳ. Trang trước là đề tài: Hướng dẫn tôn chỉ của tông thống Trump về virus corona, với khẩu hiệu nhỏ đóng khung "Hãy trì hoãn sự lây lan". Phía dưới là biểu tượng Nhà Trắng và CDC là cơ quan nghiên cứu và tư vấn phòng dịch trực thuộc chính phủ trung ương Mỹ (Cơ quan này dù là thuộc hành pháp nhưng không có quyền hạn trực tiếp đối với nhân dân, không tham gia điều hành các cơ quan liên bang, tiểu bang và địa phương [hạt và thị xã]). Kế đó là giới thiệu trang mạng coronavirus.gov; ngày phát hành là 16-3-2020. 

Phần dưới là mặt sau của tấm bưu thiếp, với các tôn chỉ nêu ra, từng phần:

• Theo dõi và tuân thủ hướng dẫn của tiểu bang và địa phương (dưới chính quyền địa tiểu bang, 2 cấp chính quyền có quyền xử lý hành pháp là chính quyền hạt (lớn như 1 tình VN) và chính quyền các thị xã (thị trưởng và ủy ban điều hành thị chính). Câu này có nghĩa là chính quyền liên bang sẽ rất ít tham gia trực tiếp vào việc quản lý xã hội và kinh tế liên quan đến cơn dịch này.
• Nếu bạn cảm thấy bệnh thì hãy ở nhà, đừng đi làm. Tiếng Anh 'sick' chỉ có nghĩa là cảm thấy yếu và không khỏe, tiếng thường nhật thường có nghĩa là buồn nôn. Trong ngữ cảnh này 'sick' có nghĩa là không thấy khỏe, yếu, "cảm thấy như đang bệnh".
• Nếu con cái các bạn bệnh thì hãy giữ chúng tại nhà và liên hệ với nhân viên ý tế. 'Medical provider' dịch nguyên văn là người cung cấp dịch vụ (y tế). Có nghĩa là người hay nơi bạn thường đến, được chỉ định hay đã chọn để chăm sóc sức khỏe cho bạn.
• Nếu bạn có tuổi, hay có những  căn chứng trầm trọng, hãy ở nhà và cách xa người khác. 'Older' chỉ là lớn tuổi, vì nếu nói 'old', tưc là già thì không có tiêu chuẩn rõ như số tuổi để chỉ thế nào là 'già'.
• Nếu trong gia đình bạn có người đã được thử và dương tính (với virus corona) thì hãy giữ cả nhà tại gia.

• Phần dưới màu xanh nhấn mạnh là:
   Cho dù bạn là người trẻ hay nói cách khác là lành mạnh, bạn cũng đang trong tình trạng hiểm nghèo, và các hoạt động của bạn còn làm tăng nguy hiểm cho người khác. Hãy góp sức kềm hãm sự lây lan của virus corona, đây là điều trọng yếu.

Cột bên phải đi vào chi tiết hơn:

Hãy làm việc và học tập tại nhà nếu có thể.

Hãy tránh tụ tập xã giao trên nhân số 10 người.

Hãy tránh ăn uống tại hàng quán, mà hãy mua thức ăn gói về.

Hãy tránh di chuyển đường xa tùy ý (khi không cần), không đi mua sắm và thăm viếng xã giao.

Tránh thăm viếng các nhà dưỡng lão hay điều trị dài hạn nếu không phải là để trợ giúp cần thiết.

Luôn luôn giữ vệ sinh tốt:

  - Hãy rữa tay nhất là sau khi chạm phải những vật dụng hay nơi thường bị đụng chạm.

  - Tránh sờ phải mặt mũi mình nhiều.

  - Nếu nhảy mũi (hắt hơi) vào miếng giấy lau hay vào phía trong khuỷu tay (cánh tay bạn co lại).

  - Hãy lau tẩy sạch những vật dụng và mặt bằng thường bị dụng chạm.

⭐

Đặc biệt bạn đọc thấy là vào thời điểm này không có khuyến cáo mang khẩu trang.

Guidelines tiếng Anh cổ là những đường kẻ lên miếng gỗ, miếng vải chẳng hạn để theo đó mà cắt. Trong tiếng Anh hiện đại là những tiêu chí nên theo để thực hiện những việc làm, thao tác phức tạp. Guidelines không buộc là lệnh cứng rắn phải theo và chế tài. Nếu không theo mà làm sai hay gây tai hại thì người không tuân thủ sẽ chịu trách nhiệm, với ai và thế nào thì phải nói rõ trong 1 phần phụ thuộc. Cho nên tấm bưu thiếp này và những thông báo, khuyến cáo liên quan của chính phủ liên bang Mỹ không có tính cách là lệnh, lệnh pháp lý. Hiến pháp Hoa Kỳ dành phần cai trị - phần liên quan đến đời sống thường nhật, vệ sinh, giao thông di chuyển v.v... - này cho chính quyền tiểu bang và các đơn vị cấp dưới: hạt và thị xã. Mà vào thời điểm này các đơn vị chính phủ cấp hạ tầng chưa có ra lệnh nào rõ ràng về phòng chống dịch.

Cảnh quan trên con đường chính tập hợp các phố kinh doanh người Việt trong hạt Orange, bang California, đại lộ Bolsa vào ngày 25 tháng 3, 2020, vào khoảng 19 giờ. Gần như tất cà các doanh nghiệp đều đóng cửa, kể cả 1 số dịch vụ thiết yếu đươc phép mở cửa cũng tự ý tạm thời ngưng hoạt động. Không có lệnh rõ ràng cấm đi lại nhưng giao thông cũng như thấy trong các hình.

(Các bạn để ý thấy con đường được mang tên Saigon, theo lối viết phương Tây. Nó chỉ dài bằng bề ngang con đường nó băng qua 😊. Tên do hội đồng thành phố đặt, trong số đại biểu đó có 1 đa số người di dân Việt). Thời bình thường trước dịch thì chỉ có thể chụp được nếu vào nữa khuya mùa đông. Không đến nỗi trầm trọng nhưng có 1 bầu không khí lạ thường u ám bao trùm đời sống kinh tế mọi gia đình, mọi sinh hoạt xã hội, chưa từng thấy từ trên 40 năm nay.

Các khu thương mại như thế này 100% thương vụ là do người Việt, của người Việt, vào 7 giờ tối vẫn còn đông đúc. Thí dụ như bãi dậu xe này sẽ chỉ có chừng 5 chổ trống trong 50 chổ.

Mặt tiền của khu thương xá được biết đến nhiều Phước Lộc Thọ, là trung tâm điểm của khu vực nhiều thành phố trong đó đa số cư dân là Việt kiều. Thời bình thường tấm hình này chỉ có thể thực hiện được vào lúc 1:00 giờ khuya, và chắc hơn nữa thì vào mùa rét.