Hoàng cung Norodom

Kampuchea 2015:   ⏪   ... 11.  12.  13.  14.  15. 

Sau khi nghỉ trưa người tuk tuk kiêm hướng dẫn viên đến rước đi thăm hoàng cung.
Hoàng cung Norodom nằm bên bờ sông Tonle Sap là 1 điểm đến cổ điển, là điểm đến số 1 phải đến vì rất đẹp, lạ, phong phú mà cả nước Việt Nam không có gì so sánh được, hay so sánh bằng!

Du khách có ít thời gian vãng lai tại Phnom Penh hầu như ai cũng đặc ưu tiên đến xem hoàng cung và Chùa Bạc Silver Pagoda tọa lạc kế bên. Diện tích cả hai lớn hơn dinh Độc Lập và rất thoáng và xây dựng khéo léo không thấy chật chội cho dù có nhiều kiến trúc khác nhau. Khách từ đâu đến đều phải có lời khen ngợi kiến trúc và mỹ thuật của người Khmer, độc đáo, đặc trưng không sao chép bắt chước mà thật có tánh mỹ thuật hài hòa rất cao. Nếu có giống nét kiến trúc đâu khác thì có thể là ành hưởng Thái Lan cổ truyền nhưng lại là chất Khmer không thể nào lầm, có lẽ người Khmer cận đại rút từ Đế Thiên Đế Thích là căn gốc không thề chối cải của họ.

Phải chi người Việt Nam cận đại biết  tìm học và suy gẫm về kiến trúc của tiền nhân mình thay vì cóp nhặt hình ảnh bên Tàu như hầu hết chùa chiền, và tệ hại hơn nữa là nét stalinist trong tất cả tượng đài mới xây sau này ở tất cả thành thị và cà nông thôn. Non sông gấm vóc bị tô điểm bằng những nốt ruồi thô kệch nhất gần như không đâu có trên thế giới.

Hoàng cung thu hút vì là... hoàng cung, mấy khi người thường được vào chổ vua chúa hay quốc trưởng sinh sống và trị vì nên cũng như các thủ đô khác như Bangkok gần bên hay ở Âu Châu, Hòa kỳ v.v... các nơi này đắc khách, trong cũng như ngoài nước đến du lịch. Các nơi này cũng lại có tính cách lịch sử chính trị nên xem qua mình cũng cảm nhận được thêm về bản chất và tinh thần, và bản chất của lề lối lãnh đạo quốc gia.

Để vào hoàng cung xe tuk tuk phải đậu từ xa vì đại lộ truoc mặt cấm xe, vào cửa mua vé và nếu muốn thì trả tiền cho 1 hướng dẫn viên riêng - có nhiều, túc trực tại cổng, tốt nhất thì bạn đọc nên có hdv vì vào trong không có bản đồ hay biển bản chỉ dẫn. Nhớ là đây là hoàng cung thật, không phải Disneyland, chỉ là khi không dùng vào nghi thức gì cần thì hoàng gia ở trong 1 khu vực mình không được đến. Các kiến trúc có công dụng khác nhau ở cách xa nhau không cùng 1 tòa nhà lớn, có có nhà khánh tiết, nhà có ngai vàng, thư viện, nhà hát v.v... Và 1 số stupas cao lơn để hài cốt các vị tiền bối của hoàng gia (cận đại) như quan trọng nhất là của Sihanouk băng hà năm 2012, nữ hoàng, vua cha v.v... Vào 1 số nhà thì cấm chụp hình và phải cởi giày.

Chùa Bạc (Silver pagoda, vì nền lót bằng gạch bạc đúc) là 1 khuôn viên bên cạnh cũng khá lớn, có phòng trưng bày và này nọ và 1 khu triển lãm nhỏ về cuộc đời và sư nghiệp vua Sihanouk.

Nói chung thong thả thì du khách thăm xong trong vòng 1 giờ 1 giờ rưỡi.

Cổng sắt của Chùa Bạc thấy giống cổng dinh Versailles, thấy thế thằng viết hỏi 2 chữ N trang trí phía dưới vương miện kiểu Âu Châu là nghĩa gì. Hướng dẫn viên hơi ngạc nhiên vì chà ai để ý và nói là chữ đầu của Napoleon và Norodom. Trong tiềm thức và tư duy của hoàng gia và từ đó là dân tộc Khmer  người Pháp còn chiếm 1 vị trí rất ưu đãi. Vào năm 1863 truoc khi Việt Nam bị Pháp chiếm trọn vương quốc Khmer đã tự ý xin được Pháp bảo hộ và sau đó đã hưởng được nhiều món lợi nhất là đc bảo vệ khỏi bị Xiêm La và Việt Nam xóa sổ bản đồ.

Từ đó và cho đến nay nước Kampuchea - chính phủ và lãnh đạo - là khá nhuần nhuyễn trong việc đánh đu ngoại giao để sinh tồn. Kampuchea yếu vì dân số thời cận đại thì thấp, tài nguyên ít ngoài diện tích đất đai, lịch sử mới đây là quá bất ổn nên kinh tế thì sơ khai, sẽ còn phải đánh đu ngoại giao 1 thời gian dài nữa [trong đó có mối lo ngại là Trung quốc là 1 cực thu hút mạnh, nhưng sẽ không bao giờ lấn áp được ành hưởng của Việt Nam, ai bảo khác là vì không biết người Khmer, chưa lên đất Kampuchea, và quên rằng Kampuchea và VN có biên giới chung và quá trình lịch sử biên giới chung này quá dày. Biên giới là định mệnh]

Bên trái hình (trái của người chụp) là 1 bức màn che công trình đang mở rộng, là 1 ngôi nhà (pavillion) hoàng đế Napoleon III tặng 1 vị vua Norodom khi vua này ở tại Paris, chính phủ Pháp tặng và đã gỡ từng viên gạch từng cánh cửa mang qua xây lại tại đây.

Đài tưởng niệm vua Sihanouk mà người Khmer gọi là Vua Cha (Father-King), là vua và là cha dân tộc, không phải chì là cha của vua đương thời, và stupas đựng tro của các công chúa, hoàng hậu v.v... đủ thứ.

Một thư viện hoàng gia.

Sư này không làm động thái nghi lễ gì, chỉ chụp hình bằng iPad thôi.

Màu tím hoàng gia. Xưa Đông Nam Á và Trung Hoa không có sơn màu xanh nhưng nay vương quốc Khmer dùng màu xanh biển làm màu của hoang gia, như trong văn hóa Pháp. Các cờ màu xanh bạn đọc thấy treo ngoài đường nhân dịp sinh nhật quốc vương là màu hoàng gia.

Không như Đại Nội Huế hoàng cung Kampuchea mới xây đầu thế kỷ thứ 20 trên nền tảng của hoàng cung xưa hơn có dinh thự và chùa chiền xây bằng gỗ. Một số lớn kiến trúc là xây sau 1980, có chổ mới vài năm qua.

Tu hành theo Phật giáo Theravada tiểu thừa tại Kampuchea không biết là 1 sự nghiệp hay như nhiểu nguồn thông tin là 1 giai đoạn thành nhân của người Khmer (đối với các em này thì có lẽ là sự nghiệp) nhưng nhận thấy mối liên hệ của tu sĩ tại đây với quốc gia khá sống động nồng nàn. Tại các nơi di tích cổ có tính chất dân tộc cao như Angkor và tại đây là dinh quốc trưởng nhưng là biểu tượng quốc gia dân tộc thấy rất nhiều tu sĩ, và thái độ của họ rất nghiêm túc và cung kính.

Điều khó hiểu là không biết tư duy Phật giáo của họ như thế nào mà lịch sử cận kim của họ do họ là diễn viên chính lại đẩm máu hơn gần như bất cứ đâu trên thế giới. Phải chăng hình ảnh trên chỉ là biểu hiện tinh thần dân tộc có tính thiêng liêng mà thôi.

Xem qua hoàng cung và sau khi đã đến thăm đài tưởng niệm và khu rừng diệt chủng là mốc bổ túc hữu ích nhất  cho trải nghiệm Khmer của người viết. 

Đã sống qua thời điểm những biến cố đã là thời sự nóng bỏng trong những năm 1960-70, một thời gian 2 năm tại An Giang giữa người Khmer Krom, rồi thêm 2 năm giữa số người nạn nhân của Khmer Đỏ đi tản sang Việt Nam trong 1 trại tỵ nạn ở Tiền Giang, rồi lại ở với họ tại Morong Bataan Phi Luật Tân, nay thì hằng tuần vì công việc thì lên xuống thành phố Long Beach là nơi có dân số người Khmer định cư tại Mỹ lớn nhất và có phố gọi là Little Phnom Penh, người viết đã hiểu thêm và cập nhật rất nhiều nhờ chuyến đi hằng mong ước này.

Chổ này cách trung tâm Phnom Penh chừng 7 cây số, bạn đọc có thể thuê tuk tuk ra về trong vòng 3 tiếng. Rất tiếc người viết không đủ lời để viết ra những cảm nghĩ đã có tại đây. Hình ảnh cũng có nhiều nhưng xin khỏi phải trưng ra đây làm chi.

Kampuchea 2015:   ⏪   ... 11.  12.  13.  14.  15.